Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ne öğrencilerin kesin kayıtlarını yaptırmasının ardından uzun süredir var olan tablo kendini yeniden gösterdi: Çanakkale’de konut talebine olan artış ve arzın talebi karşılayamaması. ÇOMÜ’yü yeni kazanan 10 bin 36 kişiden, 8 bin 870’i kesin kayıt yaptırdı ve bu öğrencilerden bir kısmı okumak için Çanakkale’ye yerleşecek. TürkYapı Gayrimenkul Broker’ı ve TÜGEM (Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği) Çanakkale İl Başkanı Mustafa Alptuğ Akkoca, Çanakkale’de hali hazırda bulunan konut sayısının toplam 68 bin olduğunu ve Merkez nüfusunun ise, 195 bin kişi olduğunu söyledi. Verileri değerlendiren Akkoca, bu şartlar altında bir evde 3 kişinin yaşaması gerektiğini belirtti.
Şu an Türkiye’nin tüm şehirlerinde arz problemi yaşandığını, üniversite öğrencilerinin olduğu Çanakkale gibi kentlerde ana problemin, talebin artması ve arzın buna yetmemesi olduğunu ifade eden Akkoca, “Bu soruna çözüm üretilebilecekken maalesef başka yatırımlar tercih ediliyor. Aslında öğrenci yurtları ve devlet yurtları bu sorunun çözüm yollarından biri. Elbette inşaat sektörünün desteklenmesi, teşvik edilmesi çok önemli ancak herkesin barınabileceği konutlar üretmek yalnızca Toki eliyle olacak bir şey değil ya da mevcut müteahhitlerin sermayeleriyle güçleriyle oluşturabileceği arz değil. Bunun sebeplerinden bir tanesi şu; Çanakkale’den örnek vereceğim. Çanakkale Merkez ilçede 195 bin nüfus var, herkesin ihtiyacı olan şeylerden biri tıpkı temel gıda gibi güvenlik ve barınma ihtiyacı. Barınma ihtiyacını karşılayacak olan konut sayısına baktığımız zaman 70 bin bağımsız bölüm var. Bu sayının 2-3 bini işyeri, geriye kalan bölümü ise konut” şeklinde konuştu.
KONUT SAYILARI YETERSİZ
68 bin konutun 195 bin kişiye yetmesinin günümüz şartlarında çok zor diyen Akkoca, “Bir de buna ÇOMÜ’lü 49 bin üniversite öğrencisi eklenince ve yeni kayıt olacak öğrenciler şehrimize gelince işin içinden çıkılmaz hale geliyor. Bu verileri incelediğimizde bir hanede 3 kişinin yaşaması gerektiği görülüyor ancak artık lise çağına gelmiş bir birey dahi ayrı evde yaşama düşüncesine giriyor, tüm dünyada olduğu gibi yaşamın bireyselleşmesi gayrimenkul sektöründe de değişimlere yol açıyor. Boşanmış ailelerin yarattığı talep, üniversite öğrencilerinin barınma ihtiyacı, kamu personelinin atanması ve şehrimize yerleşmesi buradaki arzın sıkışmasına neden oluyor. Bu veriler bize konut sayısının yetersizliğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.
HERKES MAĞDUR OLUYOR
Kiralık ev sormak amacıyla günlük olarak 80-90 kişi tarafından arandıklarını anlatan Akkoca, “Bu durum bizim hem iş yükümüzü artırıyor hem de soranlara ‘yok’ demek danışman arkadaşlarımızın ve meslektaşlarımızın motivasyonunu düşürüyor. Üstelik bu dönemde ev sahipleri artan kiralar sebebiyle kiracılarını çıkarmak için hukuki girişimlerde bulunuyorlar. Uzun zamandır tüm Türkiye bunu konuşuyor, kira artışlarının enflasyona yenik düşmesi sebebiyle mevcut kira tutarlarının enflasyona yenik düşmesi sebebiyle kiracılarından vazgeçen ev sahiplerinin daha yüksek bedellerle evlerini kiraya vermek istemeleri onları buna yönlendirmiş. Bu tarz sorunlarla vatandaşlarımız mağdur oluyorlar, kiracılar da mağdur oluyor, ev sahipleri de mağdur oluyor, yeni ev alanlar da mağdur oluyor çünkü aktörlerinin birbirinden çok çabuk etkilenen bir piyasa. Bir yerde kiracıysanız ve oradan çıkıyorsanız başka bir eve geçmek zorundasınız. Ev sahibiyseniz ve aldığınız kirayla kirada oturuyorsanız ya da çocuğunuz kirada oturuyorsa bütün bunlar birbirini dengeleyen ilişki halinde olan şeyler. Vatandaşlarımızın burada birbirlerini anlayarak empati ile yaklaşmaları gerektiğini hatırlatmak isteriz” dedi.
BARINMA HERKESİN PROBLEMİ
Üniversite öğrencilerinin barınma probleminin herkese ait olduğunun altını çizen Akkoca, “Üniversiteler bulunduğu şehrin yaşam kalitesini geliştiren ve yükselten faktörlerden bir tanesi, Çanakkalemiz doğasıyla, kültürüyle ve yaşam alanlarıyla tercih edilen bir kent. Özellikle son yıllarda büyük bölgelerden/metropollerden göç alan bir kent. Ancak tüm bu gelişmelerin sonucunda yeteri kadar konutun arz edilmemiş olması var olan konutların metrekare birim fiyatının da yükselmesine böylece öğrencilerin ve bu dönemde tayin olan memurların barınma problemi yaşamasına neden oluyor. Aslında üniversite öğrencileri üzerinden konuştuğumuz barınma problemi işte tam bu saydıklarım nedeniyle hepimizin problemi” dedi.
ÖNERİLER SIRALADI
Öğrencilerden önce Çanakkale halkına seslenmek istediğini söyleyen Akkoca, daha önceki yıllarda Çanakkale’nin öğrencilere kapılarını açtığını hatırlattı. Fikrin geliştirmeye açık olduğunu belirten Akkoca tavsiyelerini şu şekilde sıraladı: “Bütün öğrenci arkadaşlarımıza yurt ortamını görmelerini ilk yılın sonunda edinilen arkadaşlıklarla birleşerek bir ev tutmalarını tavsiye ederiz, fakat ilk geldiğiniz günden itibaren bir evde kalmak imkanınız varsa bu elbette avantaj ancak kiralık ev bulmanın gittikçe zorlaştığı şu dönemde durumu uygun olan aileler de kiralık ev bulmakta yaşadıkları zorluğun yerine çocukları için ev satın alabilirler. Bu bir yatırım fırsatıdır, şöyle düşünelim; minimum 4-5 yıl burada yaşayacak öğrenci için alacağınız 1+1 dairenin fiyatı ortalama 850 bin- 900 bin civarında bugünün şartlarında. 4-5 yıllık eğitim süresinde ödeyeceğiniz kira ile o süre zarfında evin değerinin artış oranına bakarsanız aslında yatırım yapmış ve mülk sahibi olmuş olursunuz. Böylelikle Çanakkale gibi göç alan ve talebin yükseldiği noktalardan birinde yatırım yapma fırsatı da doğmuş olur. Ya da böyle bir yatırım imkanı olmayan öğrencilerimiz de şu yolları izleyebilirler; öğrenci yurtlarına özel yurtlara yönelebilirler, 2-3 öğrenci bir araya gelerek apart tutabilirler, bir öğrenci bir odada kalmak yerine 1+1 daireleri birlikte tutabilirler.”
KURUMLARA ÇOK İŞ DÜŞÜYOR
Önerilerine kenti yönetenlere ve üniversiteyi yönetenlere yönelik devam eden Akkoca, “Konteynır kent ya da öğrenci konaklama kampüsleri kurabilirler, orta vadede üniversite yakınındaki bölgelere yeni öğrenci yurtları yapılması için teşvikler verebilirler, konut arzını artıracak imar güncellemeleri yapabilirler. Bu sorunda maalesef kurumlarımıza çok iş düşüyor. Çanakkale’de yurt kapasitesi 13 14 bin kadar. Bunun 7-8 bin yatak kapasitesi devlet yurtlarında geri kalanı özel yurtlarda dolayısıyla 48 bin kayıtlı öğrencisi olan bir şehre bu yatak kapasitesi yetmiyor. Bunu görmek için alim olmaya gerek yok. Peki çözüm olarak neler yapılabilir derseniz mesela belediyemiz bir yurt yapabilir, öğrenci yurdu yapılmasını teşvik edebilir veya hükümetimiz özel yurtların yer bulması konusunda onlara teşvikler verebilirler, Bireysel yaşam alanlarının üretilmesi için kanunlar çıkartabilirler” ifadelerini kullandı.
METREKARE FİYATI 50 TL!
Geçtiğimiz yıla kadar çok yüksek metrekare kira fiyatlarından söz edemediklerini ancak 2022 yılı itibari ile inanılmaz bir artış var olduğunu söyleyen Akkoca, “100 metrekare bir daireyi ortalama 4250-5000 TL bandından tutabiliyorsunuz onu da bulabilirseniz. 2014 yılından 2021 yılına kadar metrekare fiyatlarını incelediğimizde ortalama 10-15 TL olduğunu, 100 metrekare bir 2+1 dairenin 1400-1500 TL’ye kiralandığını görüyoruz. Bugün ise ortalama metrekare kira fiyatları 50 TL’yi bulmuş durumda. Bu da 8 yılda yaklaşık yüzde 350 gibi bir fiyat artışı demek” şeklinde konuştu.
PİYASAYI KİM YÜKSELTİYOR?
Arsa ve konut fiyatlarını emlakçıların belirlemediğini söyleyen Akkoca, “Keşke biz belirleseydik. Biz isterdik ki vatandaşlarımız hem kiralık konutlara hem satılık konutlara daha kolay ulaşabilsin, barınma sorunu yaşanmasın. Vatandaşlarımız kiralasın, satın alsın, daha kolay ulaşabilsin ki bizler de para kazanalım. Çarpıcı bir örnek veriyorum; eğer bu örnek doğruysa ben Tügem Çanakkale İl Başkanı Mustafa Alptuğ Akkoca olarak bu kira fiyatlarından şikayetçi olduğumu ve 1+1lerin 500 liraya 2+1lerin 1000 liraya 3+1lerin 1500 liraya kiralanması gerektiğini iletiyorum fakat serbest piyasa koşullarında ve sıkı denetlenmeyen gayrimenkul piyasasında maalesef fiyatlar kontrolden çıkmış durumda. Bunun sorumlusu ise asla emlakçı meslektaşlarımız değiller. Elbette payı olanlar vardır ama evini üç milyondan satmak isteyen bir ev sahibine bizlerin evinin bir milyondan fazla etmeyeceğini söylediğimizde yaşadıklarımızı, yaşayacaklarımızı vatandaşlarımızın da anlayabileceğini düşünüyorum. Eğer fiyatları biz yükseltebiliyorsak vatandaşlarımız buna inanıyorsa, bizim böyle bir kudretimiz varsa o halde düşürme imkanımızın da olması lazım” ifadelerini kullandı.
HERKESİN HAKLI OLDUĞU BİR DURUM
Şu an herkesin haklı bir durumda olduğunu özetleyen Akkoca, “Kiralık ev arayan, yüksek kiralardan şikayetçi ve haklı. Evini kiraya veren enflasyona karşı düşük kira geliri istemiyor ve haklı. Piyasayı emlakçılar yükseltiyor diyenler haksız çünkü emlakçılar da bu durumdan şikayetçi ve haklı. Bütün ev sahiplerinin aynı olmadığını, bütün kiracıların aynı olmadığını, bütün emlakçıların da aynı olmadığını unutmamak gerek” diyerek açıklamasını sona erdirdi.
Sevi Gözay UĞURLU
Editör: Haber Merkezi
