Ülser, mide veya onikiparmak bağırsağının iç yüzeyinde meydana gelen açık bir yaradır. Mide asidi ve sindirim enzimleri, mide ve onikiparmak bağırsağının iç yüzeyini kaplayan mukoza tabakasını tahrip ederek ülsere neden olur.
Ülserin Nedenleri
Ülserin en yaygın nedeni, Helicobacter pylori (H. pylori) adı verilen bir bakterinin enfeksiyonudur. H. pylori, mide ve onikiparmak bağırsağındaki mukoza tabakasına zarar vererek ülsere neden olur.
Ülserin diğer nedenleri arasında şunlar yer alır:
· Aspirin ve ibuprofen gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ'ler)
· Kortikosteroidler
· Mide asidini artıran ilaçlar
· Sigara
· Aşırı alkol tüketimi
· Stres
Ülserin Belirtileri
Ülserin en yaygın belirtisi, midenin üst kısmında hissedilen yanma veya ağrıdır. Bu ağrı genellikle açlık veya yemek yedikten sonra ortaya çıkar ve yatarken daha da kötüleşir.
Ülserin diğer belirtileri arasında şunlar yer alır:
· Mide bulantısı
· Kusma
· Kilo kaybı
· İştahsızlık
· Şişkinlik
· Mide kanaması
Ülserin Tanısı
Ülserin tanısı, doktorunuzun öykünüzü dinleyerek, fizik muayene yaparak ve bazı testler yaparak koyulur. Bu testler arasında şunlar yer alır:
· Biyopsi: Mide veya onikiparmak bağırsağının iç yüzeyinden alınan bir doku parçasının incelenmesi
· Endoskopi: Ucuna kamera takılmış bir tüpün mide veya onikiparmak bağırsağına sokulması ve iç yüzeyinin görüntülenmesi
· Radyografi: Mide veya onikiparmak bağırsağının röntgen filmi çekilmesi
Ülserin Tedavisi
Ülserin tedavisi, ülserin nedenine bağlıdır.
· H. pylori enfeksiyonu varsa, antibiyotik tedavisi ile bakteriler yok edilir.
· NSAID'ler veya diğer ilaçlar ülsere neden oluyorsa, bu ilaçların kullanımı bırakılır veya dozu azaltılır.
· Stres ülsere neden oluyorsa, stres yönetimi teknikleri uygulanır.
Ülser tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında şunlar yer alır:
· Proton pompası inhibitörleri (PPI'ler): Mide asidini azaltarak çalışan ilaçlar
· Histamin-2 (H2) reseptör blokerleri: Mide asidinin üretimini azaltarak çalışan ilaçlar
Ülserin Komplikasyonları
Ülser, aşağıdaki komplikasyonlara neden olabilir:
· Mide kanaması: Mide kanaması, ülserin en ciddi komplikasyonlarından biridir. Kanama, kan kusma, dışkıda kan görülmesi veya aniden ortaya çıkan halsizlik ve yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
· Mide delinmesi: Mide delinmesi, ülserin mide duvarını delip geçtiği bir durumdur. Mide delinmesi, şiddetli karın ağrısı, ateş, üşüme ve çarpıntı gibi belirtilerle kendini gösterir.
· Peritonit: Peritonit, karın boşluğunun iltihaplanması durumudur. Peritonit, mide delinmesi, mide kanaması veya ülserin başka bir organa yayılması sonucu gelişebilir.
Ülserin Önlenmesi
Ülserin önlenmesinde etkili olan faktörler arasında şunlar yer alır:
· H. pylori enfeksiyonundan korunmak: H. pylori enfeksiyonundan korunmak için, hijyen kurallarına uymak ve ortak eşyaların kullanımından kaçınmak önemlidir.
· NSAID'lerin ve diğer ilaçları dikkatli kullanmak: NSAID'ler ve diğer ilaçlar, ülsere neden olabilir. Bu nedenle, bu ilaçları sadece doktorunuzun tavsiyesi üzerine ve gerekli dozda kullanmak önemlidir.
· Stresi yönetmek: Stres, ülsere neden olabilir. Stresi yönetmek için, stres yönetimi teknikleri uygulamak faydalı olabilir.
Ülser, erken teşhis ve tedavi ile genellikle iyi huylu bir hastalıktır. Ancak, ülser ihmal edilirse veya tedavi edilmezse, ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Kaynak: Biganın Sesi