Aralarında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir'in de bulunduğu heyet, Tortum yolu üzerinde kent merkezine yaklaşık 25 kilometre uzaklıkta Osmanlı-Rus Savaşı döneminde kentin korunması amacıyla yapılan Tafta Tabyası'nı gezerek bölgenin turizme kazandırılması için inceleme yaptı.
Burada gazetecilere açıklama yapan Kaşdemir, Çanakkale'deki tecrübelerini kentteki ilgililerle paylaştıklarını söyledi.
Çanakkale ve Erzurum'un vatanın müdafaasında önemli bir yer tuttuğunu belirten Kaşdemir, "Batıda Çanakkale Cephesi çok önemli ve tarihin akışını değiştirmişse, vatanın müdafaasında bir ifa etmişse vatanın birçok noktasında böyle yerler var. Bu topraklar kolay vatan olmadı. Gerek 93, gerek 1. Dünya Savaşı'nda Anadolu evlatları burada buluştu ve vatanlarını savundu." dedi.
Bölgedeki hatıraların önemine değinen Kaşdemir, "Gerek coğrafi gerekse diğer koşulların etkisiyle buralar unutulmuş hale geldi fakat buraların hatıraları çok yüksek. Bu toprakların altında kefensiz yatan binlerce Mehmetçik var. Onlar bizim için çok kıymetli ve onun için Erzurum'da bir irade ortaya çıkmış. Bu gazi mekanları koruyup, kollayıp ziyarete açık hale getirmek, vatan bilincini gelecek kuşaklara aktarmak gibi bir irade çıkmış. Kentteki dinamikler büyük bir motivasyon içinde. Halk da sahiplendiği zaman nasıl Çanakkale'ye yılda 5 milyon insan gidip oradaki ruhu teneffüs ediyorsa bu toprakların nasıl vatan olduğunu anlama imkanına sahip oluyorsa inşallah gün gelecek Doğu Cephesi'nin bu önemli yerinde, Mehmetçiğin ayak izlerinin barındığı bu alanlar ziyarete açık hale gelir ve bu toprakların vatan yapılma sürecindeki kahramanlıkları anlatma imkanı olur." diye konuştu.
"Çanakkale gibi burada (Erzurum'da) bir alan ortaya çıkar"
Söz konusu mekanların korunmasının gelecek kuşaklara bırakılması yolunda önemli bir adım olacağını ifade eden Kaşdemir, şöyle konuştu:
"Biz Çanakkale Tarihi Alan Başkanlığı olarak burada ortaya çıkmış iradenin emrindeyiz. Biz, bütün birikimimizi, görgümüzü, tecrübelerimizi buraya aktarırız ve Çanakkale gibi burada (Erzurum) bir alan ortaya çıkar. Milyonlarca vatan evladı gelir, atalarının yaptığı kahramanlığı daha iyi anlama imkanına sahip olurlar. Bu tabyalar nelere şahitlik yaptı, ne kahramanlıklara ev sahipliği yaptı. Hatıraları yüksek gazi mekanlar, dolayısıyla buraları koruyup kollamak bugünkü nesil için çok önemli. Burası önce tescillenmeli ve bunun idari, kanuni önceliği var. Onlar tamamlandıktan sonra kanaatim bir yerden başlayıp restorasyon süreciyle burayı işlev hale getirmek gerekiyor. Çünkü sadece yapmak yetmez, yaşayan bir mekan haline getirmezseniz devam ettirme imkanı olmuyor. Önemli olan şehrin, bölgenin insanının hazır olması çünkü Erzurum STK ve siyasi olarak güçlü bir yer."
Başkanlık olarak gerekli desteği vermeye hazır olduklarını dile getiren Kaşdemir, şunları kaydetti:
"Çanakkale Tarihi Alan Başkanlığı olarak dünyanın en iyi korunmuş savaş alanı ve en büyük açık hava müzesi olma yolunda ilerliyoruz. Bölge halkı, devletimiz, Cumhurbaşkanımız çok sahip çıkıyor. Dolayısıyla o büyük kahramanlıklara yaraşır hale geldi. O insanların haklarını ödeyemeyiz ama onları unutmayacağımızı ve çok sevdiğimizi ortaya koymanın tezahürüdür. Eğer halkı ve siyasi irade, idari birimler sahiplenirse doğuda bir Çanakkale yükselebilir, Çanakkale Tarihi Alanı gibi herkesin gıpta ettiği büyük kahramanlığa yaraşır bir ortam sağlayabiliriz."
"Tabyalarla ilgili gelecek kuşaklara nasıl aktarabiliriz tartışmasını yaptık"
Erzurum Teknik Üniversitesi (ETÜ) Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Naim Ürkmez de Vali Mustafa Çiftçi'nin iradesiyle çalışmalara başladıklarını ve Türkiye'deki diğer tarihi alanlar hakkında inceleme yapmaya başladıklarını anlattı.
Çanakkale Tarihi Alan Başkanı, Doğa Koruma ve Milli Parkları Genel Müdürlüğü, Sakarya Tarihi Alan Başkanlığı ve diğer yerlerden akademisyenleri davet ederek onların tecrübesinden faydalanma fırsatı bulduklarını dile getiren Ürkmez, "Tabyalarla ilgili gelecek kuşaklara nasıl aktarabiliriz tartışmasını yaptık. Buraların sadece bir mekan olarak ayağa kaldırılmasının yetmediğini gözlemledik. Canlı birer mekan olması gerektiğinin farkına vardık. Öğrencilerimizi, halkımızı burayla buluşturma ve bunu yaparken de yaşanmış tarihi yerinde anlatmak gerekliliğini hissettik. Bu bir ilk adımdı, ilk adımla eksiklerimizi ve neler yapmamız gerektiğini müşahede ettik." ifadesini kullandı.
ETÜ Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu ise tabyalarda somut adım atılması için proje başlattıklarını bildirdi.
Tabyaların yaşatılmasının tarihi bir sorumluluk olduğunu vurgulayan Küçükuğurlu, şunları söyledi:
"23 tabyamız başta olmak üzere diğer şehitlikler, askeri unsurları bir bütün olarak değerlendirip zamanla doğu cephesine yaymak suretiyle askeri, kültürel ve turizm alanında yeni şeyler yapmak gerektiğini düşündüğümüzden böyle bir proje ortaya çıktı. Valilik, Büyükşehir Belediyemiz ve üniversitemiz tarafından da benimsenerek harekete geçildi. Çanakkale'de Anadolu'dan nasıl her yerinden gidip şehit olanlar varsa burada da aynı durum var.
Yüzlerce şehidimiz burada yatıyor. Bizlerin amacı aziz vatanı bizlere emanet edenlerin hatıralarını yaşatmak çünkü manevi bir sorumluluğumuz var. Ama bu mekanların korunması ve geleceğe aktarılması için de sürdürülebilirlik çok önemli. Buraya gelenler tecrübelerini bize aktardılar. Bu tecrübelerin ışığında çalışmaların genişletilerek devam ettirilmesine karar verildi. Eğer doğru anlatır ve halkımız benimserse 1800'lerden kalan bu tabyaları yüz yıllarca yaşatabiliriz. Aksi halde ihmal ve sorumluluk almama gibi durumlarda bu tabyalar yok olursa bunun vebali bize yeter."
