Biga'nın simgelerinden, ihtişamlı Kırmızı Hanlar, 1977 yılının bir Şubat akşamında çıkan yangınla yok olarak Karabiga’nın belleğinde derin bir yara açtı. Kereste tüccarı Mehmet Rüştü Bey tarafından 1910'lu yıllarda inşa ettirilen ve sadece bir ticaret merkezi değil, aynı zamanda beldenin sosyal yaşamının merkezi olan bu görkemli yapılar, zamana yenik düştü.
Tarihi İhtişamdan Küllere
Biga'daki Mehmet Rüştü Bey Konağı'nı da yaptıran ünlü tüccar Mehmet Rüştü Bey'in imzasını taşıyan Kırmızı Hanlar, kısa sürede Karabiga’nın en önemli buluşma noktası haline gelmişti. Dönemin ticari ve sosyal yaşamına yön veren, hatta PTT’nin bile ikinci katında hizmet verdiği bu yapılar, beldenin en gözde mimarisiydi.
Ancak, 1977 yılının soğuk bir Şubat akşamı, bu ihtişamlı yapıların sonu oldu. Kaynaklara göre aniden büyüyen yangın, ahşap yapıları kısa sürede sardı ve Kırmızı Hanlar gözler önünde kül oldu. Yangının çıkış sebebi kesin olarak bilinmese de, soba veya diğer ısınma araçlarının neden olduğu bir kaza üzerinde duruluyor.
Kent Belleğine Büyük Darbe
Yangının zararı yalnızca Kırmızı Hanlar'la sınırlı kalmadı; çevresindeki birçok dükkân ve ev de bu felaketten etkilendi. Çarşının bütünlüğü bozulurken, Karabiga tarihi büyük bir darbe aldı.
Olayın tanıklarından, o dönem Karabiga’da görev yapan bir memurun yıllar sonraki sözleri, yaşanan kaybın büyüklüğünü özetliyor:
“PTT, Kırmızı Hanlar’ın ikinci katındaydı. Yandığını duyduğumda benim de ciğerim yandı.”
Bugün Karabiga sahilinde dolaşanlar, o dönemin simgesi olan bu görkemli yapının yokluğunu hissediyor. Kırmızı Hanlar, Karabiga için sadece taş ve ahşap yığını değil, bir kentin belleği ve kaybolan bir dönemin simgesi olarak hafızalarda yaşamaya devam ediyor.
