Biga İlçe Sağlık Müdürlüğü’nde görevli Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Duran Buran, halk arasında “mal hastalığı” ya da “peynir hastalığı” olarak da bilinen bruselloz hastalığına karşı önemli uyarılarda bulundu.
Bruselloz (Brusella Hastalığı)
Bruselloz; sığır, koyun ve keçi gibi büyükbaş, küçükbaş hayvanlardan ve ürünlerinden (süt, peynir vb.) insanlara bulaşan zoonotik bir hastalıktır. Halk arasında mal hastalığı, koyun hastalığı, peynir hastalığı gibi isimlerle de bilinmektedir. Hastalık etkeni; Brucella olarak adlandırılan bakterinin bazı türleridir.
Bruselloz, ülkemizde en sık görülen zoonotik enfeksiyonlardan biridir. Hastalık; Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde daha sık görülmekle birlikte bütün bölgelerde gözlenmektedir.
Bruselloz en sık çiğ veya iyice kaynatılmamış sütlerin içilmesiyle, çiğ veya iyice kaynatılmamış sütlerden yapılan peynirlerin taze olarak yenilmesiyle, çiğ veya iyice kaynatılmamış sütlerden elde edilen tereyağı, kaymak ve krema gibi ürünlerin tüketilmesiyle bulaşmaktadır. Bunlarla birlikte çiğ veya az pişmiş etlerin tüketilmesi de brusella hastalığına yol açabilir. Enfekte hayvan dokularına (yavru atıkları, atık materyalleri, doğuma müdahale) bütünlüğü bozulmuş deri ve mukozanın doğrudan temas yoluyla da bulaşma gerçekleşebilir.
Hastalığın kuluçka süresi ortalama 2-4 haftadır. Ateş en sık görülen semptom olup gece terlemesi, huzursuzluk, kas ve eklem ağrısı, iştahsızlık, kilo kaybı, uykusuzluk, baş ağrısı, ateşe eşlik eden bulgulardır. Kronik hale geçtiğinde kemik, merkezi sinir sistemi ve karaciğer tutulumu da gözlenebilir.
Tedavide uzun süreli antibiyotik tedavisi gerektirebilir. Kombine antibiyotik tedavileri önerilebilir.
Hastalıktan korunmak için;
• Kaynağı belli olmayan hayvansal ürünler tüketilmemelidir.
• Pastörize edilmiş veya iyice kaynatılmış sütten yapılan ürünler (peynir, krema, tereyağı, kaymak, dondurma gibi) tercih edilmelidir.
• Çiğ, az pişmiş sütlerden yapılan taze peynirler tüketilmemelidir.
• Salamura peynirler en az 3 ay bekledikten sonra tüketilmelidir.
• Etler iyice pişirilmeden tüketilmemelidir.
• Hayvanların veteriner kontrolleri düzenli olarak yaptırılmalıdır.
• Hayvanlar mutlaka Bruselloza karşı aşılatılmalıdır.
• Hayvancılıkla uğraşanlar (mezbahalar, kasaplar ve et işleme yerlerinde çalışanlar da dahil) hayvanla temasta eldiven, gözlük, ve uygun koruyucu kıyafet giymelidir.
• Atık yavrulara, yavru zarlarına çıplak elle dokunulmamalıdır.
• Sık sık düşük ve ölü doğum yapan hayvanlar derhal bir veteriner hekime muayene ettirilmelidir.
• Hayvanların atıkları ve bu atıkların temas ettiği yemler etrafa bulaştırılmadan, sızdırmaz poşetler içinde gömülmelidir.
• Hasta hayvanların bulunduğu ahırlar, kullanılan alet ve ekipmanlar dezenfekte edilmelidir.
• Ahırda hasta hayvan varsa ve bu hayvanlarla temas halinde olanlarda ateş, halsizlik, kas ağrısı, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi belirtiler görülürse, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
