Zekanın ne olduğu, nasıl geliştiği, nasıl ölçülmesi gerektiği konusundaki tartışmaların başlangıcı, çok eskilere dayanmakta ve günümüzde de devam etmektedir. Zeka ile ilgili ilk çalışmalar, zeka testl


Son zamanlarda ise, zeka testlerinin gerçeği yansıtmadığını; çünkü zekanın birden çok etmenden oluştuğu savunulmaktadır. Bu alandaki ilk çalışmaları yapan, Thurstone'dir. Daha sonra benzer bir zeka modeli geliştiren, Guilford olmuştur. Zekanın tek boyutlu olmadığına dâir çalışmalar artmakta ve bu alandaki yaklaşımlar, bilim dünyasında her geçen gün biraz daha kabul görmektedir. Bu konudaki en önemli çıkışı yapan, Howard Gardner olmuştur. Çoklu zeka kuramını geliştiren Gardner, zekanın tek boyuttan oluşmadığını, insanda birçok zeka türünün olduğunu savunmuştur. İnsanların yetenek diye nitelediği alanlar, Gardner tarafından zeka olarak isimlendirilmiştir.

Klasik zeka testlerinde, bireyi tek bir zeka bölümü (IQ) belirliyordu. Bu zeka testleri, bireyin diğer yeteneklerini saptayamıyordu. Zeka testleri sonuçlarına göre IQ'su düşük olan çocukların birçoğu; müzik, resim, spor, politika alanlarında başarı gösterebilmişlerdir. Çoklu zeka kuramına göre, bireyde birden fazla zeka bulunmakta ve bu zeka türleri birbirinden bağımsız oldukları için ayrı ayrı kullanılıp geliştirilebilir. Çocuğun başarıya ulaşabilmesi için, IQ'sunun yüksel olması o kadar önemli değildir; çünkü klasik zeka teorisi matematiksel ve sözel zeka olmak üzere iki zekadan söz ediliyordu, çoklu zeka kuramında ise sekiz tür zeka vardır.

Birinde başarı göstermeyen bir diğerinde başarılı olabilir yani zeki olmanın sekiz yolu olduğu belirtiliyor.. Önemli olan bu zekayı ortaya çıkartıp doğru yönlendirmek ve bu alanda ilerlemesini sağlamak için gerekli cesaretle donatmaktır. Çoklu zeka kuramının ilk modelinde 7 çeşit zekaya yer veriliyor, sonraki yıllarda doğalcı zeka da eklenerek, insanlarda 8 zeka türü olduğu belirtiliyor. Her insan da bu zeka türleri belli ölçülerde bulunur; fakat zeka türlerinin insanlardaki dağılımı, farklılık gösterir. Örneğin, kimi insanda mantıksal zeka öne çıkarken, bir başkasında bedensel zeka önde olur. Her insan, bir başka insandan farklı bir zeka karışımına sahiptir. Ayrıca zekalar, çeşitli biçimlerde ortaya çıkabilir. Örneğin, bedensel zekaya sahip olan kimi insan cerrah olurken, kimi de koşucu olabilir. Bundan dolayı, çocuğun potansiyel zekasını ortaya çıkartmak yerine, çocuğun zekasını kullandığı alan üzerinde durmak gerekir. Gardner'e göre zeka türleri şunlardır:
Dilsel / sözel zeka
Matematiksel / mantıksal zeka
Görsel / alansal zeka
Bedensel / kinestetik zeka
Müziksel / ritmik zeka
Sosyal / kişiler arası zeka
Kişiye dönük / içsel zeka
Doğacı zeka