Yönetmelikle ikinci el ve sıfır kilometre araç alım ve satımına ilişkin yeni kurallar hayat geçirilirken ikinci el taşıt satışlarında Güvenli Ödeme Sistemi'nin herkes tarafından kullanılması zorunlu hale getirildi.
AA muhabiri, sistemin vatandaşlar tarafından nasıl kullanılacağına ilişkin bilgileri derledi.
Buna göre, "İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik" kapsamında, taşıt satış bedeli ile taşıt mülkiyetinin eş anlı el değiştirmesi amacıyla oluşturulan Güvenli Ödeme Sistemi 3 Şubat 2020'de hazır hale getirilerek, Türkiye Noterler Birliği tarafından kullanıma açıldı.
Sistemin kullanımı bugüne kadar ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde bulunan işletmelerin (oto galerilerin) satışlarında zorunlu iken bugünkü yönetmelikle tüm vatandaşları kapsadı. Sistemi kullanım zorunluluğu vatandaşlar için 27 Eylül'de yürürlüğe girecek.
Sistem nasıl çalışıyor?
Taşıt satışlarında, taşıt satış bedelinin tamamının ya da bir kısmının nakit, havale veya EFT gibi yöntemlerle ödenmesi durumunda satış bedeli ile taşıt mülkiyetinin eş anlı el değiştirmesini sağlayan sistemde, para transferinin "aracı kuruluş" olarak faaliyet gösterecek olan bankalar, elektronik para kuruluşları ve ödeme kuruluşları tarafından yapılması gerekiyor.
Bu kapsamda, satış için notere gidildiğinde öncelikle satışa engel bir durum olup olmadığı sorgulanacak.
Satışa engeli olmayan taşıt için Güvenli Ödeme Sistemi kaydı bulunup bulunmadığı kontrol edilecek. Sistem kaydı varsa para aktarımının gerçekleşip gerçekleşmediği kontrol edilecek.
Para aktarımı doğrulanmazsa satış işlemi kesilecek
Para aktarımı yapılmadıysa tescil gerçekleşmeden önce para aktarımının gerçekleşmesi beklenecek. Para aktarımı doğrulandığında para hesapta bloke edilecek ve satış sözleşmesi tamamlanacak. Para aktarımı ile eş anlı olarak taşıt tescili yapılacak. Para aktarımı doğrulanamaz ise satış işlemi kesilecek.
Güvenli Ödeme Sistemi ile taşıt alım satımında güven tesis edilmesi, dolandırıcılık, sahtecilik ve çalınma risklerinin bertaraf edilmesi, para transferlerinin hızlı ve kolay biçimde yapılması ve kayıt altına alınması sağlanacak.
Taraflar açısından modern, güvenli ve teknolojik bir altyapı ile zaman, iş gücü ve maliyet avantajı yaratılması, aynı zamanda işlemlerin kayıt altına alınması ve kamu otoritelerine güvenilir verilerin sağlanması suretiyle kayıt dışılığın azaltılmasına da katkı sunulması bekleniyor.
Nakit ödemelerde kağıt ya da madeni para taşıma ve sayma zorluğu, devir esnasında sahte para kullanılması ihtimali gibi durumlar ile devir sonrası satış bedelinin ödenmemesi riskleri sıklıkla karşılaşılan durumların başında geliyordu. Düzenleme ile vatandaşların taşıt alım satımında karşılaşabileceği bu gibi zorluklar ile dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçilmesi hedeflendi.