Aslen Gaziantepli olan Barlas, 1942'de Ankara'da dünyaya geldi. Eski bakanlardan ve milletvekili Cemil Sait Barlas'ın oğlu olan Mehmet Barlas'ın Yargıtay üyesi olan dedesi Mehmet Sait Bey 1910'larda İstanbul'a, daha sonra yargı görevi nedeniyle Ankara'ya gitse de aile Gaziantep'le bağını hiç koparmadı.
Okuma yazmayı bildiği için 6 yaşındayken ilkokula başlayan Barlas, direkt üçüncü sınıfa kaydoldu. Ortaokulu bitirdikten sonra kolej yerine devlet lisesini tercih eden Barlas, Atatürk Lisesi'nde okudu.
Edebiyatçıların, dönemin önemli siyasetçilerinin ve sanatçılarının sık sık geldiği bir evde yetişen Barlas'ın en sevdiği ve sonrasında arkadaşlık da yaptığı isimler ise Kemal Tahir ve Orhan Kemal oldu.
Gazeteciliğe 18 yaşındayken babasının kurduğu Son Havadis gazetesinde başlayan Barlas, bir yıl boyunca gazetenin genel yayın müdürü ve patronu oldu.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne giden Barlas, 1963'te Cumhuriyet gazetesi dış haberler biriminde işe başladı. Gazeteciler Cemiyeti'nin düzenlediği bir yarışmada inceleme dalında birincilik ödülü kazanan Barlas, üniversiteyi ise yıllar sonra 12 Mart muhtırasının ardından gazeteden kovulunca bitirdi.
Bu süreçte amcasına ait ilaç fabrikasında çalışan Barlas, kendisiyle aynı dönem Cumhuriyet gazetesinden ayrılan Nadir Nadi'nin ısrarlarıyla yeniden gazetede çalışmaya başladı.
TRT'de 1974'te Haber Dairesi Başkanlığı yapan Barlas, Son Havadis, Cumhuriyet, Günaydın, Milliyet, Hürriyet, Güneş, Sabah, Akşam ve Yeni Şafak gibi gazetelerde çalıştı, köşe yazarlığı ve yöneticilik yaptı. Barlas, ATV, Star, TGRT ve NTV gibi kanallarda da haber ve yorum programları yaptı.
Entelektüel kişiliğinin yanı sıra müzik bilgisiyle de dikkati çeken Mehmet Barlas, çocukluğundan itibaren tanıştığı birçok sanatçı ve edebiyatçı ile dost olup aynı sofraları paylaştı.
Uzun yıllar NTV'de Emre Kongar'la "Yorum Farkı" programını yapan Barlas, müzik birikimini yine aynı kanalda yayınlanan "Makam Farkı" programıyla gösterdi.
12 Mart muhtırasından sonra ilk işten çıkarılanlardan oldu
Kendisi için "Her devrin adamı" yakıştırması yapılsa da Mehmet Barlas, 12 Mart muhtırası sonrası ilk işten çıkarılanlardan oldu. 1991 seçimlerini Süleyman Demirel'in kazanmasının ardından yorumculuk yaptığı Star TV ile ilişkisi kesilen Barlas, 28 Şubat darbesinde ise eşi Canan Barlas'la birlikte aynı akıbeti tekrar yaşadı. Barlas, Sabah'tan, eşi ise Yeni Yüzyıl'dan çıkarıldı.
Çocukluğundan itibaren siyasetçilere yakın olan Barlas, İsmet İnönü, Bülent Ecevit, Süleyman Demirel, Turgut Özal, Alparslan Türkeş, Necmettin Erbakan ve Recep Tayyip Erdoğan ile yakın ilişki içerisinde olsa da eleştiriden de geri durmadı.
Birçok kez eleştiri yazıları sonrası siyasilerin hedefi olan Barlas, "Dün Dündür Mehmet Barlas" söyleşi kitabında bu durumu, "Ben aslında demokrasiyi sevdim. Ben bir Özal'ı bir de Erdoğan'ı tuttum. Her konuda fikirlerimiz aynı değil ama açık söyleyeyim Erdoğan'ı kimseye yedirmem. Özal için de böyle hissetmiştim. Ecevit ya da Demirel için hiçbir zaman böyle hissetmedim. Reformist değillerdi onlar…" şeklinde ifade etti.
Turgut Özal'la birlikte tatil yapacak ve anılarını yazacak kadar yakın olan Barlas, Özal'ı sert şekilde eleştirdiği yazıları da olsa dostlukları hep devam etti.
"Türkiye'de Darbeler ve Kavgalar Dönemi", "Turgut Özal'ın Anıları", "Türkiye Üzerine Pazarlıklar", "Latife Hanım'ın Sırları ve Türk Sosyetesi" ve "Dün Dündür Mehmet Barlas" adlı kitapları kaleme alan Barlas'ın Canan Barlas ile 55 yıllık evliliğinde gazetecilik yapan Cemil ve belgeselci olan Ela adında iki çocuğu bulunuyor.
Barlas, 1 Haziran 2023'te İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
